2025
Actimédia: een pedagogisch dossier om (weer) controle te krijgen over onze persoonsgegevens!
De Hoge Raad voor Media-educatie (Conseil supérieur de l’éducation aux médias - CSEM) lanceert een nieuwe reeks pedagogische hulpmiddelen voor media-educatie, genaamd "Actimédia". De eerste uitgave, die tot stand kwam in samenwerking met de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) via haar project "Ik beslis" en de RTBF, is gewijd aan gegevensbescherming.
Actimédia is speciaal ontworpen voor leerlingen en heeft als doel medialessen levendig, participatief en aangepast aan het gebruik door jongeren te maken.
"Pixel Mag": een eerste nummer gewijd aan gegevensbescherming
Onze dag op sociale media delen, foto's van onze vrienden maken, onze klantenkaart gebruiken, online formulieren invullen, toestemming geven voor apps: elke dag delen we informatie over onszelf, vrijwillig of onvrijwillig, zonder altijd te beseffen welke gegevens we achterlaten en welke gevolgen dat heeft.
Maar wat is een persoonsgegeven? Hoe worden deze gegevens verzameld? Door wie en waarom? Wat kunnen we doen om ‘‘onze account te beschermen”, controle te houden over deze gegevens en onze rechten uit te oefenen?
Dit nummer van Actimédia, getiteld "Pixel Mag", gaat uit van wat jongeren doen en heeft als doel leerlingen bewust te maken van de gevolgen en risico's van het delen van hun persoonsgegevens en hen zo te leren de juiste reflexen aan te nemen.
Ludieke en interactieve leertrajecten
Dit lespakket is bedoeld voor leerlingen van het zesde leerjaar van de basisschool en het eerste leerjaar van de middelbare school. Het laat de leerlingen in de huid kruipen van journalisten van Pixel Mag en rubrieken maken voor dit blad dat gewijd is aan gegevensbescherming. Aan de hand van vijf interactieve opdrachten verkennen ze de verschillende facetten van het verzamelen en gebruiken van persoonsgegevens, zodat ze een beter inzicht krijgen in hun rechten en de mechanismen achter het targeten van profielen kunnen analyseren.
Dit dossier sluit aan bij een heus bewustmakingsinitiatief dat jongeren de middelen geeft om weer controle te krijgen over hun persoonsgegevens en hun gebruik van digitale technologieën. Leren omgaan met je persoonsgegevens betekent niet alleen je wachtwoorden beschermen of cookies weigeren. Het is vooral ook belangrijk om te begrijpen hoe en waarom informatie wordt verzameld, om weloverwogen keuzes te maken en om een kritische houding te ontwikkelen ten aanzien van wat we delen, met wie en met welk doel.
Om de belangrijkste uitdagingen op het gebied van gegevensbescherming samen te vatten, heeft de RTBF in samenwerking met ‘les Niouzz’en ‘Viens, je t'explique’ vijf video's gemaakt. Elke video bevat geïllustreerde en concrete uitleg, gepresenteerd door de verschillende presentatoren van Auvio Kids. 
De nieuwe collectie “Actimédia”
Publiek
Actimédia richt zich op een schoolpubliek. Het is bedoeld om rechtstreeks door leerlingen in het basis- en middelbaar onderwijs te worden gebruikt. Elk nummer is gewijd aan verschillende thema's uit verschillende disciplines, afhankelijk van de behandelde thematiek.
Een flexibel en veelzijdig formaat
Afdrukbaar dossier, online activiteiten, video's... het formaat van Actimédia is hybride. Het concept is gebaseerd op een modulaire pedagogische structuur waarmee leerkrachten de activiteiten kunnen aanpassen aan de beschikbare tijd en de behoeften van hun klas.
Video's die voor een andere manier van leren zorgen
Ten slotte wordt de thematiek aangevuld met audiovisuele inhoud. Deze helpt om de belangrijkste punten in verband met het behandelde onderwerp te onthouden.
U vindt al het materiaal van Actimédia (beschikbaar in het Frans) via deze link.
De GBA heeft vorig jaar ook meegewerkt aan de ontwikkeling van een interactief lespakket in het Nederlands: de Edubox.
"Met Actimédia biedt de CSEM een nieuwe collectie aan die bestaat uit verschillende ludieke en interactieve pedagogische hulpmiddelen en “kant-en-klare” parcours voor leerkrachten. Dit eerste nummer over gegevensbescherming maakt het mogelijk om een aantal vaardigheden te verwerven die onmisbaar zijn op een leeftijd waarop veel jongeren al actief zijn op sociale netwerken. Het partnerschap met de GBA en de RTBF heeft een echte meerwaarde geboden op het vlak van expertise en inhoud. Door media-educatie toegankelijker en aantrekkelijker te maken en beter af te stemmen op de huidige digitale praktijken, hoopt de CSEM de integratie ervan in de klaslokalen te vergemakkelijken.", aldus de Hoge Raad voor Media-educatie.
Anne-Charlotte Recker, directeur van de Eerstelijnsdienst: “Het sensibiliseren van jongeren, met name door leerkrachten te ondersteunen, is een prioriteit voor het project 'Ik beslis' van de GBA. Daarom was een samenwerking met de CSEM voor de ontwikkeling van een pedagogisch hulpmiddel over dit thema de perfecte gelegenheid; het leek ons vanzelfsprekend dat gegevensbescherming centraal zou staan in deze eerste Actimédia en dat we actief zouden deelnemen aan de ontwikkeling ervan."
Stéphane Hoebeke, verantwoordelijke voor media-educatie bij de RTBF: "De RTBF is bijzonder trots om actief mee te werken aan dit mooie project. Jongeren bewust maken van het beheer van hun persoonsgegevens in de huidige reële en digitale wereld is een enorme uitdaging die de teams van Auvio Kids, 'les Niouzz' en 'Viens, je t'explique' graag aangaan."
